Надрукаваць гэтую старонку
Апублікавана ў Панядзелак, 11 Май 2020 11:14

«Вялікая Айчынная вайна ў лёсах супрацоўнікаў Купалаўскага ўніверсітэта»: Фёдар Драздоў

drozdovФёдар Фадзеевіч Драздоў нарадзіўся 20 ліпеня 1936 года ў вёсцы Перагон Журавіцкага сельсавета Рагачоўскага раёна Гомельскай вобласці. У час Вялікай Айчыннай вайны знаходзіўся на часова акупаванай тэрыторыі.

Фёдар Фадзеевіч Драздоў нарадзіўся 20 ліпеня 1936 года ў вёсцы Перагон Журавіцкага сельсавета Рагачоўскага раёна Гомельскай вобласці. У час Вялікай Айчыннай вайны знаходзіўся на часова акупаванай тэрыторыі. У 1994 - 1998 гадах быў выкладчыкам кафедры грамадзянскага права і працэсу Гродзенскага дзяржаўнага ўніверсітэта імя Янкі Купалы.

З успамінаў:

«У сярэдзіне ліпеня фронт прыйшоў і ў нашу вёску Перагон. Памятаю, што паўсюль былі выкапаныя траншэі, акопы, супрацьтанкавыя равы. Перадавая лінія праходзіла якраз па нашым агародзе. У кіламетры ў паўночным напрамку на ўзвышаным месцы, адкуль вёска была бачная як на далоні, размясціліся немцы.

Я добра ведаў у твар і па імёнах ўсіх радавых і камандзіраў, якія размяшчаліся ў акопах на нашым агародзе. Асобы некаторых і цяпер захаваліся ў памяці. Камандаваў падраздзяленнем лейтэнант Васіль, масквіч. Аднойчы ён прапанаваў мне і майму равесніку Мішу Барутэнка, дом якога знаходзіўся ў занятай немцамі Чырвонай Горцы, схадзіць у гэты пасёлак і паглядзець, што робіцца там і ў ваколіцах.

Паміж перадавымі лініямі блукалі калгасныя коні. Васіль патлумачыў, што немцам у выпадку чаго мы павінны сказаць, быццам нас мамы паслалі выгнаць з жыта коней. Мы на самой справе гэта паспрабавалі зрабіць. Але коні пабеглі ў бок пасёлка, мы панесліся за імі і не заўважылі, як наблізіліся да нямецкіх акопаў, дзе і былі затрыманыя. Нас даставілі ў пасёлак. Памятаю, было вельмі страшна, але, нягледзячы на ​​тое, што каленкі трэсліся, мы ў адзін голас усё сказалі так, як вучыў лейтэнант Васіль. Нас адпусцілі і загадалі бегчы ў вёску па дарозе, на вачах у нашых і нямецкіх салдат. Так мы вярнуліся дадому. Васілю і некалькім іншым афіцэрам распавялі, што за гарой стаіць шмат аўтамашын, там поўна немцаў, ёсць танкі, што на гарышчы дома Міхаіла ўсталяваны кулямёт. Наша артылерыя абстраляла нямецкія пазіцыі. Запальнымі кулямі быў падпалены і дом Міхаіла. За паход да немцаў мне моцна дасталося ад спалоханай маці ...

Фронт хутка пакаціўся на ўсход. Мы апынуліся на акупаванай тэрыторыі. У вёсцы працяглы час размяшчаўся штаб буйной нямецкай вайсковай часткі. У доме, адкуль была выселена ўся наша сям'я, жыў камандуючы ў генеральскім званні.

Памятаю адчуванне пякучай дзіцячай крыўды, што нехта чужы, а не мы гуляе па тых вуліцах, дзе мы гулялі, купаецца ў той рэчцы, на якой, па сутнасці, выраслі ... Мы доўга з сябрам Адамам выношвалі план помсты. І аднойчы вырашылі ... забіць генерала, які жыў у нашым доме. На агародзе ў бульбоўніку была схаваная вінтоўка. Незаўважна ад немцаў, мы пракраліся туды, узялі зброю, зарадзілі патрон, залеглі ў разорах і сталі чакаць з'яўлення генерала. Дачакаліся, калі фашыст без кіцеля, у белай кашулі, у штанах-галіфэ з лампасамі пайшоў у туалет. Тут-та і дастане фрыца куля! Націснулі на курок, аднак стрэлу не пачулася. Вынялі патрон, перазарадзіць вінтоўку, зноў націснулі - глуха! Зноў перазарадзілі - і так некалькі разоў. Памятаю, як ледзь дыхаючы, стрымліваючы дрыжыкі, залеглі ў баразну, пакуль генерал спакойна прайшоў у дом. Засада не ўдалася. Раззлаваныя, мы адпаўзлі на суседні агарод.

Там нас і заўважылі немцы. Не падазраючы пра тое, якую помсту мы падрыхтавалі генералу, яны папросту нас, дзецюкоў, выгналі. Пазней я ўбачыў, як зараджаюць вінтоўку, і зразумеў, чаму мы з сябрам не змаглі тады стрэліць. Аказалася, што патрон мы заганялі не ў патроннік, а ў магазін, прыціскалі яго пальцам, затым зачынялі затвор. Патрон у патроннік, натуральна, не трапляў».

З кнігі «Вялікая Айчынная вайна ў лёсах супрацоўнікаў Купалаўскага ўніверсітэта», аўтар-складальнік - Андрэй Гецэвіч.