1.Вынікі рэйтынгу «Webometrics» за студзень 2020 года

Рэйтынг Webometrics (Webometrics Ranking of World Universities) разлічваецца групай Cybermetrics Нацыянальнага Даследчага Савета (Іспанія). Рэйтынг ВНУ вызначаецца, зыходзячы з навукова-даследчых дасягненняў універсітэтаў, ўплыву ў інтэрнэт-прасторы, а таксама ацэнкі зместу і папулярнасці ВНУ вэб-сайтаў. Дадзеныя рэйтынгу разлічваюцца два разы на год - у студзені і ліпені.

Webometrics аналізуе 28 тысяч навучальных устаноў свету, але прысвойвае рэйтынг толькі 12 тысячам. У студзені 2020 года рэйтынг былі ўключана ад Рэспублікі Беларусь 51 установа вышэйшай адукацыі (далей - УВА) і 6 іншых адукацыйных устаноў. У дадзенай версіі рэйтынгу адсутнічаюць адукацыйныя ўстановы Турцыі і Расіі.

Крытэрыі рэйтынгу Webometrics

• Прысутнасць (PRESENCE) - 5% - колькасць старонак, уключаючы паўнатэкставыя файлы (напрыклад, pdf), праіндэксаваных пошукавай сістэмай Google, размешчаных на дамене і ўсіх паддаменаў універсітэта.
• Бачнасць (IMPACT) - 50% - колькасць унікальных знешніх спасылак на старонкі сайта. Выкарыстоўваецца сярэдняе значэнне паказчыка па дадзеных базы Majestic і Ahrefs.
• Адкрытасць (OPENNESS) - 10% - выкарыстоўваюцца дадзеныя з інстытуцыйных профіляў Google Scholar Citations (сумуюцца цытавання аўтараў, якія займаюць з 2 па 10 месца).
• Перавага (EXCELLENCE) - 35% - выкарыстоўваюцца дадзеныя базы SCImago, у аснове якіх - 10% найбольш цытуемых навуковых прац у адпаведных галінах навукі за пяцігадовы перыяд 2012-2016.

Дынаміка становішча ГрДУ ім. Я. Купалы ў рэйтынгу

Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Янкі Купалы ўдзельнічае ў рэйтынгу Webometrics Ranking of World Universities з 2006 года і знаходзіцца ў ліку лепшых універсітэтаў Рэспублікі Беларусь.

Па выніках рэйтынгу, апублікаванага ў студзені 2020 (версія рэйтынгу 2020.1.3), ГрДУ імя Янкі Купалы захаваў 3-е месца сярод беларускіх ВНУ, палепшыўшы свае пазіцыі са студзеня 2019 года на 290 месцаў.

Па паказчыках «Прысутнасць» ГрДУ імя Янкі Купалы займае 2 месца (ліпень 2019 году - 2 месца), па паказчыку «Бачнасць» - 5 месца (раней - 4), па паказчыку «Адкрытасць» - 8 месца (раней - 7), па паказчыку «Перавага» - на 3 пазіцыі ў Беларусі (раней - 3).

Табліца 1 - Палажэнне ГрДУ імя Янкі Купалы ў рэйтынгу Webometrics сярод беларускіх ВНУ і ў сусветнай прасторы (студзень 2020 года параўнанні з ліпенем 2019 года)

Табліца 2 - Змены паказчыкаў рэйтынгу Webometrics ГрДУ імя Янкі Купалы

* - методыка падліку істотна змянялася ў розныя гады.

Табліца 3 - Змены паказчыкаў рэйтынгу Webometrics вядучых ВНУ за перыяд ліпень 2019 года - студзень 2020 года

2. Становішча ГрДУ імя Янкі Купалы ў свеце

Лідэрамі рэйтынгу сярод універсітэтаў свету з'яўляюцца Гарвардскі ўніверсітэт, Стэнфардскі ўніверсітэт і Масачусецкі тэхналагічны інстытут. Лепшыя ўніверсітэты краін-суседзяў у рэйтынгу: Маскоўскі дзяржаўны ўніверсітэт ім. М.В. Ламаносава (223), Варшаўскі ўніверсітэт (391), Віленскі ўніверсітэт (758), Латвійскі ўніверсітэт (1140), Кіеўскі нацыянальны ўніверсітэт імя Тараса Шаўчэнкі (1147).

Пры ўдзеле ў параўнальных рэйтынгах суседніх краін ГрДУ імя Янкі Купалы займае наступныя пазіцыі:

Табліца 4 - Параўнанне пазіцый ГрДУ імя Янкі Купалы з краінамі-суседзямі

Та

Табліца 5 - Палажэнне ГрДУ імя Янкі Купалы ў рэйтынгу сярод універсітэтаў,
якія ўваходзяць у еўрарэгіён «Нёман»

3. Вынікі рэйтынгу «Webometrics» па прыватным паказчыку «Прысутнасць (PRESENCE)»

Прысутнасць (Presence; 5%) - колькасць старонак, праіндэксаваных пошукавай сістэмай Google, размешчаных у дамене grsu.by і ўсіх паддаменах універсітэта. Пры разліку дадзенага інтэгральнага паказчыка ацэньваецца мноства фактараў, самы ўплывовы з якіх, - папулярнасць дамена і старонак.

Вага паказчыка ў агульнай ацэнцы рэйтынгу складае 5%.

Паводле дадзеных рэйтынгу Webometrics ў студзені 2020 года па паказчыку «Прысутнасць» ГрДУ імя Янкі Купалы знаходзіцца на 2 пазіцыі пасля БДУ. Па дадзеным параметры ўніверсітэт у студзені 2020 года ў параўнанні з ліпенем 2019 года палепшыў сваю пазіцыю ў сусветным рэйтынгу на 54 пункта і застаўся на 2-м месцы сярод беларускіх устаноў вышэйшай адукацыі.

Па дадзеным параметры з усіх ТОП-10 УВА рэспублікі пагоршылі свае пазіцыі толькі БрДТУ і ВДТУ.

База дадзеных Google налічвае больш за 240 000 Інтэрнэт-старонак універсітэта.

Табліца 6 - Размяшчэнне беларускіх УВА па параметры «Прысутнасць (Presenсe)»

4. Вынікі рэйтынгу «Webometrics» па прыватным паказчыку «Бачнасць (IMPACT)»

Бачнасць (Impact; 50%) - лік унікальных знешніх спасылак на сайт па дадзеных базы Majestic SEO і Ahrefs. Гэтыя спасылкі паказваюць на прызнанне інстытуцыянальнага прэстыжу, акадэмічную паспяховасць, каштоўнасць інфармацыі і карыснасць прадастаўляемых паслуг.

Паказчык з'яўляецца самым важкім ў рэйтынгу і займае 50% агульнай ацэнкі.

ГрДУ імя Янкі Купалы па гэтым паказчыку ў студзені 2020 года займае 5 месца сярод беларускіх ВНУ пасля БДУ, Інстытута правазнаўства, ВДТУ, БНТУ. Па дадзеным параметры ўніверсітэт у студзені 2020 года ў параўнанні з ліпенем 2019 года палепшыць сваю пазіцыю ў сусветным рэйтынгу на 23 пункты, але апусціўся на 5-е месца сярод беларускіх устаноў вышэйшай адукацыі. Змены адбыліся з-за паляпшэння пазіцый Віцебскага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта, які заняў трэцяе месца (ліпень 2019 года - 6 пазіцыя).

Па дадзеным параметры з усіх ТОП-10 УВА рэспублікі пагоршылі свае пазіцыі толькі БДУ і БДПУ імя. М. Танка.

Табліца 7 - Размяшчэнне беларускіх УВА па параметры «Бачнасць (Impact)»

5. Вынікі рэйтынгу «Webometrics» па прыватным паказчыку "Адкрытасць (OPENNESS)"

Адкрытасць (Openness; 10%) - колькасць цытаванняў аўтараў, якія займаюць з 11 па 110 месца ў рангу профіляў Google Scholar універсітэта (раней 10 профіляў).

Вага паказчыка ў агульнай ацэнцы рэйтынгу складае 10%.

Паводле дадзеных рэйтынгу Webometrics ў студзені 2020 года ў паказчыку «Адкрытасць» ГрДУ імя Янкі Купалы палепшыў паказчыкі на 57 пунктаў, але апусціўся на 8 пазіцыю. Змены адбыліся з-за паляпшэння пазіцый БНТУ, які заняў сёмае месца (ліпень 2019 года - 8 пазіцыя).

Акрамя сталічных устаноў вышэйшай адукацыі, універсітэт апярэджваюць два рэгіянальныя ўніверсітэты - Гомельскі дзяржаўны ўніверсітэт імя Францыска Скарыны і Віцебскі дзяржаўны медыцынскі ўніверсітэт.

Па дадзеным параметры з усіх ТОП-10 УВА рэспублікі пагоршыў свае пазіцыі толькі БДУ.

Табліца 8 - Размяшчэнне беларускіх УВА па параметры «Адкрытасць (Openness)»

На значэнне паказчыка "Адкрытасць (Openness)" уплывае навуковая рэпутацыя аўтараў універсітэта, наяўнасць даследаванняў і публікацый у складзе міжнародных калектываў, выкарыстанне правільнага наймення ўніверсітэта, выкарыстанне аднастайнага англамоўнага напісання свайго прозвішча, своечасовая актуалізацыя профілю даследчыка ў Google Scholar.

Вынікі рэйтынгу «Webometrics» па прыватным паказчыку "Адкрытасць (OPENNESS)" адпавядаюць вынікам TRANSPARENT RANKING: Top Universities by Citations in Top Google Scholar profiles (студзень 2020 года, версія 9.2.2). Гэты рэйтынг у 2020 годзе сфарміраваны на аснове сумы колькасці цытаванняў навукоўцаў, якія займаюць з 11 па 110 месца ў рангу профіляў Google Scholar універсітэта, і ўключае каля 4,5 тыс. устаноў, якія набралі больш за 1000 цытаванняў.

Таблица 9 – Webometrics: Top Universities by Citations in Top Google Scholar profiles
(студзень 2020 года, версія 9.2.2)

У сувязі са змяненнем методыкі падліку, Гродзенскі дзяржаўны ўніверсітэт Янкі Купалы страціў 1 пазіцыю ў параўнанні з вынікамі ліпеня 2019 года за кошт паляпшэння пазіцый Беларускага дзяржаўнага тэхналагічнага ўніверсітэта (БНТУ - 4375 цытаванняў, ГрДУ імя Янкі Купалы - -1128 цытаванняў).

Найбольш істотна рэйтынг цытавання палепшыўся ў Беларускага дзяржаўнага медыцынскага ўніверсітэта (4715 цытаванняў) і Беларуска-Расійскага ўніверсітэта (3136 цытаванняў). Упершыню ўвайшлі ў рэйтынг цытавання Акадэмія кіравання пры Прэзідэнце Рэспублікі Беларусь і Беларуская дзяржаўная сельскагаспадарчая акадэмія.

Вынікі рэйтынгу паўнатэкставых электронных бібліятэк (рэпазітароў) Institutional Repositories by Google Scholar за люты 2020 года прадстаўлены ў дадатку.

6. Вынікі рэйтынгу «Webometrics» па прыватным паказчыку «Перавага (EXCELLENCE)»

Перавага (Excellence; 35%) - фармуецца на аснове колькасці навуковых публікацый універсітэта за пяцігадовы перыяд (2013 - 2017 гг.), якія ўваходзяць у групу 10% найбольш цытуемых у свеце работ у адпаведнай навуковай вобласці (усяго разглядаецца 26 навуковых абласцей) на аснове аналітычных дадзеных даследчай групы SCImago. Дадзеныя ў адкрытых крыніцах не публікуюцца.

Дадзены паказчык уяўляе другі па значнасці ў рэйтынгу, займае 35% ад агульнай ацэнкі.

ГрДУ імя Янкі Купалы знаходзіцца на трэцяй пазіцыі сярод беларускіх ВНУ пасля БДУ і БНТУ пачынаючы з ліпеня 2018 года. Па дадзеным параметры палепшылі свае пазіцыі усё з ТОП-10 УВА рэспублікі, у тым ліку ГрДУ імя Янкі Купалы - на 17 пунктаў.

Табліца 9 - Размяшчэнне беларускіх УВА па параметры «Перавага (Excellence)»

ДАДАТКІ

Становішча беларускіх навучальных устаноў у сусветным рэйтынгу Webometrics

Студзень 2020 (2020.1.3)

Вынікі рэйтынгу рэпазітароў Institutional Repositories by Google Scholar

Люты 2020